90,000 woorden is 90,000 woorden

Tarieven waarvoor vertalers en andere freelancers werken is zo'n onderwerp waarover je enerzijds een hoop te melden hebt en anderzijds toch ook wat voorzichtig wilt zijn. Naar mijn idee zijn tarieven gewoon een gegeven. Ze zijn niet hoog, maar ook niet onderhandelbaar. In mijn geval, dan. Laat ik dat erbij zeggen.

Mijn vertaalwerk bestaat voornamelijk uit het vertalen van boeken. Daarvoor biedt de uitgever een vast vertaalbedrag per woord. Ik heb nog nooit meegemaakt dat het bedrag in overleg tot stand kwam, want deze bedrijven hebben gewoon vaste tarieven. Je doet het, of je doet het niet. No hard feelings.

In alle tijd dat ik dit werk doe, zijn me diverse tarieven aangeboden. Ik weet nu dus ook wat redelijk standaard is - en dankzij diverse fora en topics op LinkedIn weet ik ook dat dit bedrag al een tijdje niet meer netjes is mee-gecorrigeerd met de inflatie. Je kunt ervan vinden wat je wilt, net zoals je 'nee' kunt zeggen tegen een opdracht die je te weinig oplevert. En dat bepaal je helemaal zelf. (Daar ben je toch zelfstandig voor?)

Ik ben zo'n vertaalster en thuisblijfmama die dolblij is met het werk dat ze doet. Als een boek me aanspreekt, zie ik dat ook als eerste reden om een klus aan te nemen. Uiteraard is planning een belangrijk tweede punt, want de deadline moet wel haalbaar zijn. Maar goed, ik heb dus eigenlijk nog nooit een klus afgewezen omdat ik dacht: voor die prijs zoek je maar een ander. En ik weet dat er diverse vertalers op bijvoorbeeld LinkedIn zijn die me dan compleet voor gek verklaren, of - nog veel erger - zouden roepen dat ik daarmee de hele beroepsgroep saboteer doordat 'we' geen hogere tarieven eisen.

En toch denk ik gewoon dat het zo niet werkt. Ik geloof echt dat als jij nee zegt - om wat voor reden ook - zij zo een ander vinden. Dat weet ik trouwens wel zeker, want af en toe moet ik gewoon nee zeggen omdat mijn planning het niet toelaat dat er nog een boek tussen gesplitst wordt, en dan vinden ze ook zo een ander. Ik ben al blij als ze mij een volgende keer nog vragen.

Begrijp me goed: dit alles wil niet zeggen dat ik het eens ben met lukrake vertaaltarieven. Als ik weet dat een uitgever x cent per woord betaalt, en later blijkt dat diezelfde uitgever wegens een spoedklus een bureau inschakelt, dan is het natuurlijk niet heel aardig als de prijs per woord opeens tien tot twintig procent daalt, want ik ga er toch van uit dat zo'n bureau zijn inkomsten zal verkrijgen uit de extra diensten die zij boven op de vertaling aanbieden. Maar goed, iedere vertaler moet dus helemaal zelf weten of hij/zij bereid is voor de aangeboden prijs aan de slag te gaan of niet. En ik vind ook niet dat je je daarvoor moet schamen (die indruk wordt in sommige topics en fora ook nog wel eens gewekt).

Mijn boodschap, aan dan vooral de bureaus en uitgevers met de lagere tarieven, is dit: boek A van 90,000 woorden kost me even veel tijd om te vertalen als vergelijkbaar boek B van 90,000 woorden. Ik kan niet ineens sneller tikken omdat de woordprijs bij boek B lager is en ik dus omgerekend voor een veel lager uurloon aan de slag ben. Ik ben niet opeens sneller klaar met boek B omdat ik omgerekend hetzelfde werk in drie weken moet doen in plaats van vier, wil ik op hetzelfde tarief uitkomen. Zo werkt het niet.

Bij boekvertalingen is het van belang de juiste toon te treffen, te zorgen dat het hele plaatje klopt, dat het lekker leest. Ik leef me in in de personages, ik kijk mee door hun ogen naar hun wereld, ik zoek naar woorden die passen bij hoe zij in elkaar steken. Soms staar ik me dus ook rustig twintig minuten blind op een zin die op dat moment niet wil, die zich niet prettig laat vertalen of waar ik in een nakijkronde nog eens extra aandacht aan moet besteden. En het zou niet prettig werken als ik me liet opjutten en mijn tijd ging indelen op basis van verdiensten.

Ik ben de laatste twee maanden - met dank aan alle hormonen - al blij als ik op een redelijk aantal pagina's per dag uitkom. Laat staan dat ik moet gaan omrekenen hoeveel ik daarmee verdiend heb, of op autopiloot moet overschakelen om een vast bedrag per maand binnen te halen. Nee, zo werkt het niet. Niet voor mij. Dus als er een klus voorbij komt die niet zo veel betaalt, maar die ik op dat moment prima kan hebben qua planning, kom maar op. Elke euro is er weer eentje. En het is zulk leuk werk om te doen.