Monday 26 January 2015

Over e-readers die je leesgedrag doorbriefen...

Misschien heb je het stuk van Roderick Nieuwenhuis op de NRC-website wel gezien, over e-reader gegevens die door Kobo zijn vrijgegeven. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om jouw leesgedrag: welk boek lees je wel of niet uit, en hoelang doe je daarover? (Zie links onderaan.)

In dat stuk wordt meteen het beeld geschetst dat ook in mijn gedachten opkwam: stel dat uitgevers die dingen van alle lezers weten, zullen ze dan besluiten bepaalde auteurs of genres niet meer of juist wel in te kopen of te laten vertalen? Anders moet iedereen straks maar door zijn e-boek bladeren tot hij bij het einde is, anders heeft het nog nadelige gevolgen voor de auteur! - zie het voorbeeld in het artikel van de bestseller die dus blijkbaar niet zo best gelezen wordt.

Maar het originele bericht van Buzzfeed (zie eveneens onderaan) vertelt daar meer over. Ten eerste maken niet alle fabrikanten die gegevens openbaar, ten tweede zeggen uitgevers zich daardoor niet te laten beïnvloeden in de acquisitie of redactie. (Zéggen ze.) Volgens hen heeft dergelijke informatie meer waarde voor de marketingafdeling: zo zullen ze een auteur niet gaan vertellen dat er een probleem is op bladzijde 154 omdat meerdere mensen daar ophouden met lezen, maar zouden ze nieuwe verkoopsuccessen kunnen ontdekken om die betere pr-ondersteuning te geven, bijvoorbeeld.

Als dat waar is, zouden uitgevers op die manier ook nieuwe bestsellers kunnen ontdekken onder titels die door schrijvers op eigen titel zijn uitgegeven - waar je nu dus Goodreads voor gebruikt, bijvoorbeeld. Haha, dan moet elke schrijver in spé juist zorgen dat hij zijn werk desnoods gratis uitgeeft via Amazon, in de hoop als een gek gedownload en gelezen te worden. (En nee, dat meen ik niet echt, want dan ben je dus al je harde werk aan het weggeven, alleen maar in de hoop dat de juiste leesgedrag-gegevens worden doorgespeeld aan de juiste partijen.) Er zullen er maar weinig zijn voor wie die vlieger opgaat. Bovendien zegt dat ook nog eens niets over kwaliteit. (Er werd zelfs van het kassa-succes E.L. James al geroepen dat de Nederlandse vertaling zo veel beter was dan het origineel...)

In elk geval lijkt het mij maar niks dat mijn e-reader gegevens over mijn leesgedrag prijsgeeft. (En nog gekker dat ik straks van elk apparaat in huis toestemmingen moet gaan beheren!) Want theoretisch gezien kan een fabrikant dus ook gegevens gaan verkopen: zij leest nu dit boek, maar heeft ook die-en-die titels op haar reader staan. Dit boek heeft ze wel uit, dat boek is verwijderd na drie bladzijden, bij dat boek heeft ze aantekeningen gemaakt, dit kinderboek is tien keer (voor)gelezen, maar over dit boek heeft ze een maand of zes gedaan...

Zoals met de meeste statistieken heb je weinig aan cijfers zonder context. Zo zou je in het laatste geval kunnen denken: als je zo lang over een boek doet, dan vind je er dus niks aan, of dan is het lastig om door te komen. In mijn geval kwam het echter door een gebrek aan tijd, en het feit dát ik hem wel heb uitgelezen geeft al aan dat ik het boek de moeite waard vond. Maar dan nog, wil ik dat een uitgever of fabrikant dat allemaal zomaar te weten krijgt?

Daarnaast heb je gelukkig ook nog de markt van gedrukte boeken, waarover totaal geen data van het leesgedrag bestaat (behalve boekenblogs, maar er zijn er genoeg die een achterkant overtikken en dat een recensie noemen). Die boeken kun je uitlenen aan vrienden en familie, of ze staan juist een eeuwigheid in de kast te wachten voor je tijd of zin hebt om hem te lezen. Gebeurt dat met een e-boek, dan ziet de uitgever dat meteen als een slecht teken. Terwijl ik sommige boeken juist bewaar voor een moment dat ik ze echt even alle aandacht kan geven, en ze in één keer kan uitlezen. Ik moet er niet aan denken over de meest recente Zafón ook zes maanden te doen... dus die moet nog steeds even wachten.


In reactie op het artikel van het NRC, door Roderick Nieuwenhuis: http://www.nrc.nl/boeken/2015/01/26/je-leest-e-books-dan-lezen-uitgevers-en-e-bookproducenten-met-je-mee/ dat op zijn beurt is gebaseerd op http://www.buzzfeed.com/josephbernstein/publishers-know-you-didnt-finish-the-goldfinch-heres-what-th#.kxL8K0pnp van Joseph Bernstein voor Buzzfeed.